Świadectwo energetyczne, znane także jako świadectwo charakterystyki energetycznej, to dokument o kluczowym znaczeniu dla właścicieli, najemców i inwestorów. Obejmuje informacje o zużyciu energii potrzebnej na ogrzewanie, wentylację, podgrzewanie wody, chłodzenie i oświetlenie. Zapewnia przejrzystość transakcji i wpływa na decyzje związane z kosztami eksploatacji i ekologicznymi modernizacjami.
Kiedy jest wymagane?
Obecnie świadectwo jest wymagane w trzech podstawowych sytuacjach. Po pierwsze przy sprzedaży nieruchomości – budynku, mieszkania lub lokalu użytkowego – dokument należy przekazać nabywcy przed podpisaniem aktu notarialnego. Po drugie w przypadku wynajmu – niezależnie od długości umowy – właściciel zobowiązany jest dostarczyć najemcy kopię świadectwa najpóźniej w dniu podpisania umowy. Po trzecie po zakończeniu budowy – inwestor musi dołączyć dokument do zgłoszenia zakończenia budowy lub wniosku o użytkowanie. Gdy nieruchomość jest użytkowana wyłącznie na własny użytek, bez sprzedaży lub najmu, ten dokument nie jest konieczny.
Co zawiera dokument i jakie dane potrzebne?
Świadectwo prezentuje kluczowe wskaźniki: roczne zapotrzebowanie na energię użytkową (EU), końcową (EK) i pierwotną (EP), emisję CO₂ oraz klasę energetyczną (A+ do G). Dodatkowo uwzględnia udział odnawialnych źródeł energii, jeśli istnieją, i zawiera rekomendacje termomodernizacyjne. Do jego przygotowania niezbędne są dane techniczne: rok budowy, powierzchnia, parametry ścian, dachu, izolacji, instalacji grzewczej, wentylacyjnej, okien, oraz informacje o panelach fotowoltaicznych, jeśli są. Czasem potrzebne są rzuty i przekroje budynku.
Ważność i aktualizacja
Dokument zachowuje ważność przez dziesięć lat od dnia jego wydania. W przypadku przeprowadzenia modernizacji wpływających na efektywność energetyczną – takich jak ocieplenie, wymiana okien czy instalacji grzewczej – certyfikat trzeba zaktualizować. Nawet pozornie niewielkie zmiany mogą wpłynąć na wskaźniki i wymagać nowego dokumentu.
Przekazanie dokumentu
W przypadku sprzedaży świadectwo przekazuje się nabywcy przed podpisaniem aktu notarialnego, a notariusz odnotowuje to w dokumentacji. W kontekście wynajmu dokument należy przekazać najemcy najpóźniej przy podpisaniu umowy. Certyfikat może być dostarczony elektronicznie (z kwalifikowanym podpisem) albo w wersji papierowej (z numerem z rejestru i podpisem eksperta).
Kto może sporządzić świadectwo?
Tylko osoba wpisana do Centralnego Rejestru Charakterystyki Energetycznej Budynków posiada odpowiednie uprawnienia. W praktyce coraz więcej firm oferuje sporządzenie świadectwa online – właściciel przesyła dane techniczne i zdjęcia, a specjalista przygotowuje dokument zdalnie, zgodnie z wymogami rejestru.
Koszt i czas realizacji
Koszt sporządzenia dokumentu dla mieszkania to zazwyczaj 300–600 zł, w większych miastach ceny mogą wzrosnąć do 800–1000 zł. Standardowy czas realizacji to 2–5 dni roboczych, ale możliwe są tryby ekspresowe (24–48 h). Cena zależy od dostępności dokumentacji technicznej – brak braków może przyspieszyć proces i obniżyć koszty.
Konsekwencje braku świadectwa
Brak dokumentu przy sprzedaży lub wynajmie naraża właściciela na grzywnę do 5000 zł. Ponadto może blokować finalizację transakcji – notariusz może odmówić aktu, a nieświadomy najemca może w sądzie dochodzić roszczeń wynikających z formalnego uchybienia.
Audyt energetyczny a świadectwo
Choć obie usługi dotyczą efektywności energetycznej, pełnią inne funkcje. Audyt ocenia możliwości termomodernizacji budynku i jest często wymagany przy składaniu wniosków o dotacje takich jak „Czyste Powietrze”. Świadectwo jest dokumentem formalnym wymaganym przy transakcjach – audyt może być potrzebny wcześniej, świadectwo po zakończeniu modernizacji.
Najważniejsze zmiany prawne
Planowane od 1 stycznia 2026 roku nowe wzory świadectw mają być bardziej czytelne i spójne, ale nie nakładają dodatkowych obowiązków na właścicieli. Ponadto rosnąca rola świadectwa w dofinansowaniach sprawia, że klasa energetyczna będzie ważnym elementem decyzji inwestycyjnych.
Korzyści z posiadania świadectwa
Posiadanie ważnego świadectwa energetycznego zwiększa transparentność oferty sprzedaży lub wynajmu. Ułatwia analizę kosztów eksploatacyjnych potencjalnym klientom, buduje zaufanie i profesjonalny wizerunek właściciela. Jest także konieczne do uzyskania dotacji na modernizacje.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy świadectwo jest potrzebne przy sprzedaży starego domu? Tak, obowiązek dotyczy każdej nieruchomości bez względu na wiek.
Czy garaż wymaga dokumentu? Zwykle nie, chyba że zawiera instalacje energetyczne poza oświetleniem.
Czy każdy lokal w budynku potrzebuje osobnego świadectwa? Tak – dokument przygotowuje się dla części sprzedawanej lub wynajmowanej, a nie automatycznie dla wszystkich lokali.
Czy właściciel może sam sporządzić świadectwo? Nie – dokumentu nie może przygotować właściciel ani zarządca, nawet jeśli ma uprawnienia zawodowe.
Tabela podsumowująca
| Kwestia | Informacje |
|---|---|
| Kiedy wymagane? | Sprzedaż, wynajem, zakończenie budowy |
| Co zawiera? | EU, EK, EP, CO₂, klasa, zalecenia |
| Ważność | 10 lat (lub krócej po modernizacji) |
| Koszt i czas | 300-600 zł, 2–5 dni; możliwy tryb ekspresowy |
| Kara za brak dokumentu | Do 5000 zł, utrudnienia formalne |
| Kto może sporządzić? | Osoba wpisana do państwowego rejestru |
| Zmiany od 2026 | Nowe wzory dokumentów, większa czytelność |
Podsumowanie
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest obecnie nie tylko wymogiem prawnym, ale też elementem uwiarygadniającym transakcję nieruchomości. To dokument, który informuje o przyszłych kosztach energochłonności budynku i wspiera decyzje inwestycyjne. Zabezpiecz się już dziś: zamów świadectwo online i działaj zgodnie z przepisami.
Zależy Ci na rzetelnym, szybkim i profesjonalnym certyfikacie energetycznym?
👉 Zamów świadectwo online w Twój Audyt — legalnie, wygodnie i bez zbędnych formalności.
