Od kwietnia 2023 roku zmieniły się przepisy dotyczące obowiązku posiadania świadectw charakterystyki energetycznej. Nowe regulacje budzą wiele wątpliwości – zwłaszcza wśród właścicieli mieszkań wynajmujących pokoje. Czy obowiązek posiadania certyfikatu dotyczy również najmu pokoju? Jakie są wyjątki? Co grozi za brak dokumentu? W tym artykule wyjaśniamy wszystkie te kwestie w sposób prosty i praktyczny.
Podstawa prawna
Znowelizowana ustawa o charakterystyce energetycznej budynków nałożyła obowiązek dostarczania świadectwa przy sprzedaży, wynajmie i oddaniu do użytkowania budynków lub ich części. Certyfikat energetyczny ma za zadanie informować o zużyciu energii w danym lokalu oraz wpływie na środowisko. Jego celem jest także zwiększenie przejrzystości na rynku nieruchomości.
Czy wynajem pokoju wymaga świadectwa?
Zgodnie z obowiązującym prawem, obowiązek sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej dotyczy budynków lub części budynków stanowiących samodzielną całość techniczno-użytkową. Pokój jako taki nie jest samodzielnym lokalem – nie posiada niezależnych instalacji, wejścia, kuchni ani łazienki. Oznacza to, że właściciel nie musi wystawiać świadectwa dla pojedynczego pokoju.
Jeśli jednak właściciel wynajmuje całe mieszkanie, w którym znajdują się pokoje, i zawiera oddzielne umowy z najemcami, powinien posiadać świadectwo dla całego mieszkania. Certyfikat może wtedy zostać przekazany każdemu z najemców w formie kopii. Jest to dobra praktyka, która zwiększa wiarygodność oferty i pomaga najemcom lepiej zrozumieć przyszłe koszty eksploatacji.
Kiedy należy przekazać świadectwo?
Właściciel powinien przekazać świadectwo energetyczne najemcy najpóźniej w dniu podpisania umowy. Dokument można dostarczyć w wersji papierowej lub elektronicznej – pod warunkiem, że jest on podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Warto mieć kopię dokumentu w aktach umowy, by uniknąć nieporozumień.
Czy świadectwo może dotyczyć pokoju?
Formalnie nie istnieje możliwość wystawienia świadectwa dla samego pokoju, który nie jest lokalem samodzielnym. Wystawia się je dla całych mieszkań lub lokali użytkowych. Nawet jeśli wynajmujemy tylko jeden pokój, certyfikat odnosi się do całego mieszkania. Nie oznacza to jednak, że dokument jest zbędny – wręcz przeciwnie. Może on stanowić atut w ogłoszeniu, a jego brak może zniechęcić świadomych najemców.
Ważność i aktualizacja
Certyfikat energetyczny zachowuje ważność przez 10 lat od momentu wystawienia. Wyjątkiem są sytuacje, w których dochodzi do zmian wpływających na charakterystykę energetyczną lokalu – np. termomodernizacji, wymiany instalacji grzewczej czy stolarki okiennej. W takim przypadku dokument należy odnowić. Posiadanie aktualnego świadectwa przydaje się także przy planowanej sprzedaży mieszkania.
Koszt i czas realizacji
Cena certyfikatu dla mieszkania w bloku waha się najczęściej od 300 do 600 zł, w zależności od regionu i dostępnej dokumentacji technicznej. Czas realizacji to zwykle od 2 do 5 dni roboczych, choć wiele firm oferuje także tryb ekspresowy. Zlecenie można zrealizować zdalnie – wystarczy przesłać niezbędne dane i zdjęcia.
Co zawiera certyfikat energetyczny?
Dokument ten zawiera:
- wartość zapotrzebowania na energię użytkową (EU), końcową (EK) i pierwotną (EP),
- informację o emisji CO2,
- klasę energetyczną (od A+ do G),
- ewentualny udział odnawialnych źródeł energii,
- zalecenia dotyczące poprawy efektywności energetycznej.
Dzięki tym informacjom najemca zyskuje wgląd w szacunkowe koszty eksploatacyjne mieszkania.
Konsekwencje braku świadectwa
W przypadku wynajmu całego mieszkania po 28 kwietnia 2023 r., brak świadectwa może skutkować karą finansową – nawet do 5 000 zł. Dodatkowo, w razie sporu sądowego, najemca może wskazać na brak przekazanego dokumentu jako uchybienie formalne. Choć przy wynajmie pokoju formalnie nie ma obowiązku posiadania świadectwa, warto traktować jego obecność jako standard rzetelności.
Dobre praktyki dla właścicieli
- W przypadku wynajmu pokoju – miej świadectwo dla całego mieszkania.
- W treści ogłoszenia możesz podać klasę energetyczną – buduje to zaufanie.
- Upewnij się, że świadectwo jest aktualne.
- Dołącz kopię dokumentu do umowy najmu.
Najczęstsze pytania
Czy muszę mieć oddzielny certyfikat dla każdego pokoju, który wynajmuję?
Nie. Wystarczy jedno świadectwo dla całego mieszkania.
Czy jeśli przedłużam umowę najmu po kwietniu 2023 roku, muszę przekazać certyfikat?
Tak. Każda nowa lub przedłużona umowa wymaga dostarczenia świadectwa.
Czy pokój wynajmowany turystycznie (np. przez Airbnb) wymaga certyfikatu?
Nie, ale posiadanie certyfikatu dla mieszkania zwiększa wiarygodność.
Podsumowanie
Wynajem pokoju sam w sobie nie wymaga posiadania świadectwa energetycznego, jednak właściciel powinien posiadać dokument dla całego mieszkania. Choć nie jest to obowiązek w każdym przypadku, coraz częściej staje się standardem na rynku. Posiadanie certyfikatu to nie tylko wyraz zgodności z przepisami, ale również budowanie zaufania i przejrzystości wobec najemcy.
Planujesz wynajmować pokoje w swoim mieszkaniu?
Zadbaj o to, by mieć aktualne świadectwo energetyczne.
